Phạm Duy nổi tiếng với rất nhiều mối tình thoảng qua nhưng cũng có một mối tình rất trong sáng mà vào cuối cuộc đời ông mới tiết lộ. Phạm Duy thường gọi đó là “mối tình thơ nhạc”.
Mối tình thơ - nhạc vấn vít 10 năm nhưng ông không viết trong hồi ký vì lí do hết sức tế nhị và cấn cái. Đó là mối tình trớ trêu của nhạc sĩ Phạm Duy với Lệ Lan, con gái của một giai nhân Hà Thành từng là “giấc mộng dài” của ông thời trai trẻ. Tình yêu đơn phương của Phạm Duy không được giai nhân Hà Thành đáp lại, bà đi lấy chồng, sau năm 1954 vào Nam sinh sống. Ở Sài Gòn Phạm Duy đã gặp lại cố nhân. Họ rất trân trọng tình cảm của của nhau nhưng vẫn giữ khoảng cách nhất định. Điều trơ trêu, chẳng có ai ngờ, là con gái của người cũ Hà Thành lại rung động thực sự khi tiếp xúc với tài tử Phạm Duy. Vì là con gái của ý trung nhân, và vì chênh lệch tuổi tác quá lớn, lúc đầu Phạm Duy có ý định lẩn tránh. Nhưng câu chuyện của trái tim luôn luôn có những bất ngờ, trong trường hợp này cảm xúc đã vượt qua lí trí.
Mối tình thơ nhạc này kéo dài trong suốt 10 năm. Lệ Lan đã sáng tác 300 bài thơ tình gửi Phạm Duy. Trong đó có hơn 40 bài được Phạm Duy phổ nhạc. Dù yêu nhau tha thiết nhưng cuộc tình này đã bất thành. Trước khi lên xe hoa Lệ Lan đã gửi cho Phạm Duy một bức thư:
Tác giả và Nhạc sĩ Phạm Duy
“Mười năm, quá đủ cho một mối tình đẹp và một đời người ngắn ngủi…(…)…Từ đây đến ngày cưới có thể L. sẽ xin gặp chú một, hai lần nữa. Chẳng để làm gì cả. L. chắc chú cũng nghĩ như L. Chẳng có gì bi thảm. Chẳng có gì tiếc hận. Một mối tình đẹp kết thúc một cách êm ái. L. chỉ xin giữ lại một chút dư hương để truyền lại cho các con của L. sau này cho chúng nó cũng có một tâm hồn biết yêu thương đằm thắm”.
Nhớ lại mối tình đẹp và buồn, khi đã thành người “cổ lai hi” nhạc sỹ Phạm Duy vẫn dành những lời lẽ rất yêu thương cho Lệ Lan: Tôi yêu người phụ nữ ấy lắm. Trong gia tài các nhạc phẩm của tôi, tôi dành tặng bà ấy 40 bài hát là Phạm Duy lúc còn trẻ. Với tôi, có 3 bài hát đánh đấu thời điểm tôi yêu, tôi xa và tôi quên bà ấy như “Ngày ấy chúng mình”, “Ngàn trùng xa cách” và “Chỉ từng đấy thôi”.
“Chỉ từng đấy thôi” mà Phạm Duy có một “Nghìn trùng xa cách” đã là một cái kết rất nhân hậu!
Thanh Tùng
