Nhạc sĩ Trịnh Công Sơn sinh ra và lớn lên ở Huế. Bắt đầu sự nghiệp âm nhạc vẻ vang cũng từ Huế. Do đó những người bạn cùng thời của nhạc sĩ Trịnh Công Sơn nhân 20 năm anh qua đời đã nghĩ đến một bức tượng của Trịnh Công Sơn với Huế. Hội Nghiên cứu và Phát triển di sản văn hóa Huế mà phần đông là bạn và những người yêu nhạc Trịnh đã thực hiện mong muốn của bạn bè và những người yêu nhạc Trịnh. Hội đã lập nên một Ban Vận Động dựng tượng Trịnh Công Sơn ở Huế. Ban Vận Động (BVĐ) này gồm những người thân thích của nhạc sĩ Trịnh Công Sơn có khả năng thực hiện được việc dựng tượng. BVĐ gồm có:
1- Nhà văn, nhà nghiên cứu Nguyễn Đắc Xuân - Chủ tịch Hội, Trưởng Ban vận động.
2- Họa sĩ Đặng Mậu Tựu - Phó Chủ tịch Hội, Thường trực Ban vận động.
3- Nhà hoạt động văn hóa nghệ thuật Lê Cẩm Tế - Hội viên, chuyên trách về tài chính dựng tượng;
4- Nhà báo Phạm Thanh Tùng, UV Thanh tra của Hội, theo dõi các hoạt động tạc tượng;
5- Tiến sĩ Thái Kim Lan – Việt Kiều Cộng hòa Liên Bang Đức.
6- Nhà văn, dịch giả Bửu Ý
(TS Thái Kim Lan và Nhà văn dịch giả Bửu Ý là hai người bạn thân thiết của nhạc sĩ TCS lúc sinh thời, cũng là hai Hội viên, giúp vận động)
7- KTS Hồ Viết Vinh – Tổng Thư ký Hội (cùng với Thành phố quy hoạch không gian đặt tượng);
Nhạc sĩ Trịnh Công Sơn
Công việc của BVĐ đã thực hiện có thể tóm tắt như sau:
- BVĐ đã nghiên cứu cuộc đời của nhạc sĩ Trịnh Công Sơn, gia đình của Trịnh Công Sơn, các nhà nghiên cứu, các bạn bè cùng thời với Trịnh Công Sơn và những người yêu nhạc Trịnh đã chọn hình ảnh nhạc sĩ Trịnh Công Sơn đánh đàn hát Nối Vòng Tay Lớn (NVTL). Chọn bài hát NVTL vì bài này xuất phát từ Huế năm 1970 trong phong trào đấu tranh đô thị sau đó được lan tỏa khắp miền Nam. Tinh thần của bài hát là kêu gọi đoàn kết thương yêu nhau để yêu nước, bài hát đã được chính tác giả hát trong ngày đất nước thống nhất 30/4/1975. Bài hát cũng đã dịch ra tiếng Anh và phổ biến ở nước ngoài. Tổng thống Mỹ trong phát biểu ban giao Việt – Mỹ đã nhắc đến NVTL, hạm đội 7 của Mỹ đã có một chương trình hát NVTL rất hoành tráng ở Đà Nẵng.
- Việc dựng tượng Trịnh Công Sơn hát NVTL đã được chính quyền Thừa Thiên Huế cho phép dựng ở vườn hoa đầu đường Trịnh Công Sơn – Nơi sông Đông Ba và sông Hương gặp nhau.
- BVĐ đã gửi yêu cầu và tài liệu về nhạc sĩ Trịnh Công Sơn và bài hát NVTL đến các điêu khắc gia trên toàn quốc. Một vài điêu khắc gia đã gửi đến văn phòng Hội 9 phác thảo. Nhưng vì tình hình covid các điêu khắc gia không thể đến xưởng phác thảo tượng, cho nên nhiều điêu khắc gia yêu cầu chờ thêm một thời gian. Vì thế việc dựng tượng nhạc sĩ Trịnh Công Sơn không đúng như kế hoạch ban đầu là hoàn thành đầu năm 2022. Sẽ có một cuộc trưng bày các phác thảo để lấy ý kiến quần chúng, các nhà chuyên môn sau khi đã có đủ số lượng phác thảo. Tiếp theo có một Hội đồng gồm có các nhà chuyên môn trong Hội, trong Tỉnh và Bộ Văn hóa duyệt chọn 3 phác thảo. Sẽ đầu tư cho 3 phác thảo được chọn, mỗi phác thảo đầu tư 10 triệu đồng để nâng các phác thảo lên cao 1 thước. Hội đồng sẽ chọn một trong ba tượng cao 1 thước để đầu tư thành một tượng cao từ 2m đến 2m1. (Trịnh Công Sơn rất vĩ đại nhưng anh luôn gần gũi với bạn bè, dân chúng cũng như những người yêu nhạc nên tượng anh chỉ cao hơn người thường vài ba tấc mà thôi).
- Để có tiền đúc tượng, BVĐ đã tích cực vận động bạn bè, người thân và những người yêu nhạc Trịnh rót đồng cho tượng Trịnh Công Sơn. Sau khi phát động đã có nhiều bạn bè người yêu nhạc trong Nam ngoài Bắc đã rót đồng cho tượng Trịnh Công Sơn. Cho đến nay Hội đã nhận được số tiền hơn 195.000.000 đồng (trong đó, Hội đã trích 150.000.000 đồng làm sổ tiết kiệm từ ngày 19/5/2021). Tài khoản rót đồng dựng tượng Trịnh Công Sơn số 016 100 167 1619 NH Vietcombank CN Huế do Nguyễn Đắc Xuân – Chủ tịch Hội Nghiên cứu và Phát triển di sản văn hóa Huế, Trưởng ban vận động và Họa sĩ Đặng Mậu Tựu – Phó Chủ tịch Hội Nghiên cứu và Phát triển di sản văn hóa Huế, Thường trực của BVĐ làm chủ tài khoản (Có văn bản ủy quyền và xác nhận của Ngân hàng).
Người đại diện cho BVĐ vận động đồng để đúc tượng do các bạn Lê Cẩm Tế (Giám đốc không gian tưởng niệm Lê Bá Đảng), nhà văn dịch giả Bửu Ý (bạn thân thiết của Trịnh Công Sơn – Cũng là tác giả 2 cuốn sách về Trịnh Công Sơn), Tiến sĩ Thái Kim Lan (người Việt ở Đức – Chủ vườn Lan Thái ở Huế, bạn của Trịnh Công Sơn). Khu vực dựng tượng Trịnh Công Sơn được quy hoạch thành một khu văn hóa ở phường Gia Hội. Góp phần phục hồi lại không gian văn hóa ở Gia Hội xưa.
- Tượng Trịnh Công Sơn đứng đánh đàn hát NVTL sẽ đón tiếp tuổi trẻ và khách du lịch trong và ngoài nước cùng hát NVTL với nhạc sĩ Trịnh Công Sơn. Hâm nóng lại tình yêu nước cổ vũ tinh thần đoàn kết thân thương, góp phần xây dựng nền tảng bền vững cho từng người hôm nay và ngày mai.
- Việc đúc bức tượng Trịnh Công Sơn là một cơ hội để cho tất cả những người yêu nhạc Trịnh tạ ơn người đã cống hiến cho chúng ta những giai điệu âm nhạc để đời, tất cả những người đã rót đồng cho bức tượng dù nhỏ dù lớn đều được ghi lại trong cuốn sổ dựng tượng Trịnh Công Sơn. Cuốn sổ và tất cả những phác thảo nhạc sĩ TCS đứng hát NVTL dù được chọn để đúc tượng hay không đều được BVĐ xin lưu giữ đời đời trong bảo tàng nhạc sĩ Trịnh Công Sơn sắp đến. (Xem danh sách những người đã góp đồng)
- Việc dựng tượng TCS đã được BVĐ chuẩn bị quy hoạch nơi dựng tượng và được nhà nước cho phép, đã nghiên cứu các lò đúc có khả năng đúc tượng tốt nhất, sẵn sàng khi có phác thảo là đúc ngay, đã tiếp xúc với các mạnh thường quân, họ sẵn sàng rót đủ đồng để bức tượng sớm thành công. Tuy nhiên, nhạc sĩ TCS là một người luôn gần gũi với bạn bè và dân chúng nên bức tượng TCS thể hiện tấm lòng của những người yêu nhạc TCS ở Huế chứ không phải của một tổ chức hay một cá nhân nào.
Việc dựng tượng TCS là cơ hội để những người yêu nhạc Trịnh Công Sơn thể hiện sự quý mến của mình đối với nhạc sĩ. Việc có đủ đồng để đúc tượng là khó nhưng không khó bằng có được một bức tượng thể hiện được cái hồn, cái ước vọng của nhạc sĩ Trịnh Công Sơn thể hiện trong bản nhạc NVTL là khó nhất. Do đó BVĐ phải chờ có được những phác thảo thể hiện được sự mong muốn của người yêu nhạc TCS. Rất mong các điêu khắc gia phác thảo tiếp tượng TCS để sự mong mỏi của những người yêu nhạc TCS sớm được thành hiện thực. Và những người yêu nhạc TCS tiếp tục rót đồng vào tài khoản dựng tượng Trịnh Công Sơn của BVĐ số: 016 100 167 1619 NH Vietcombank CN Huế do Nguyễn Đắc Xuân và Đặng Mậu Tựu làm chủ tài khoản.
Dưới đây sẽ lần lượt giới thiệu 9 phác thảo mà BVĐ đã nhận được:
(Các kích thước bên dưới mang tính chất tương đối)
Cao: 35cm; rộng: 22cm
Cao: 35cm; rộng 31cm
Cao: 66cm; rộng: 100cm
Cao: 43cm; rộng: 16cm
Cao: 47cm; rộng: 15cm
Cao: 50cm; rộng: 20cm
Cao: 55 cm; rộng: 19cm
Cao: 43cm; rộng: 13cm
Cao: 70cm; rộng: 35cm
Cao: 21cm; rộng: 35cm
Huế, ngày 28 tháng 3 năm 2022
T/M Ban Vận Động
Trưởng Ban vận động
Nguyễn Đắc Xuân
