Do hoàn cảnh và sở thích tôi đã làm thơ, viết văn, viết báo, nghiên cứu lịch sử văn hóa Huế nên trong hồ sơ cá nhân của tôi có đủ các thẻ hội viên Hội Nhà văn Việt Nam, hội viên Hội Nhà báo Việt Nam, hội viên Hội Khoa học Lịch sử Việt Nam. Nhưng tôi không định được hội viên nào là chính nên tôi không dùng các thẻ ấy bao giờ. Tôi chỉ dùng cái công cụ của cả ba cái thẻ ấy là cây bút. Mà cây bút của tôi quá ngắn nên chỉ loanh quanh ở quê Huế của tôi mà thôi.

Tập sách Với Người Cầm Bút Xứ Huế này là những bài tôi đã trả lời phỏng vấn các nhà báo Việt Nam, có vài ba trường hợp với cả các nhà báo nước ngoài như BBC, VOA, RFI. Thời gian xuất hiện trên báo giấy, báo mạng kéo dài trên ba mươi năm. Các bài dài ngắn khác nhau, chuyện cũ chuyện mới, vấn đề quan trọng hay chỉ sơ lược đều là những kỷ niệm của đời cầm bút của tôi. Nhiều người phỏng vấn tôi đã qua đời như Khắc Dũng (Đà Lạt), Dương Toàn Thắng (thời Bình Trị Thiên), Trần Hữu Lục (TP. Hồ Chí Minh), Phan Văn Hoàng. Nhắc lại những kỷ niệm của những lần gặp nhau và qua đó cũng là những lời cảm ơn bạn cầm bút.

Trước nhất họ muốn biết những khám phá của tôi về cung điện Đan Dương, chùa Thiền Lâm thời Nguyễn Huệ/Quang Trung, những ý tưởng, những tài liệu mới về nhà Nguyễn và Huế xưa mà tôi đã thu lượm được qua những lần tôi đi Pháp, quan điểm của tôi về một số vấn đề lịch sử chưa có sự thống nhất (vai trò của vua Bảo Đại trong Cách mạng Tháng 8/1945). Đặc biệt các bạn muốn biết tôi đã tham gia Phong trào đấu tranh đô thị Huế (1963-1966) như thế nào, tôi đã có những hoạt động gì trong Tết Mậu Thân 1968.v.v.

Qua các bài viết của tôi, qua các lần hỏi chuyện tôi các bạn đã có một cái nhìn chung về tính cách, về tình yêu Huế của tôi.

Các bạn cầm bút đã hỏi chuyện tôi là tác giả của cuốn sách này. Trước khi đưa cuốn sách vào cuộc đời tôi xin cám ơn các tác giả. Cuốn sách được in xong, tôi đã thắp hương dâng hiến cuốn sách đến hương hồn các tác giả không còn trong cõi dương này.

Xin đa tạ.

0. Lời nói đầu 5

A. Nhà Nguyễn 7

1. “May ra còn có Huế để đối ngoại về văn hóa” - Nguyễn Xuân Hoài 7

2. Vua Duy Tân những thông tin mới – Trường Giang 16

3. Về chủ trương đưa hài cốt vua Hàm Nghi về Huế - Thanh Phương RFI 23

4. Cách mạng Tháng Tám và đôi điều về nhân vật Bảo Đại – Vĩnh Quyền 27

5. Về một cái nhất của Cựu hoàng Bảo Đại – Báo Thanh Niên 32

6. Về những đàn Âm hồn trong Kinh thành Huế - Báo TTH 40

7. Một nhà nghiên cứu Huế nói gì về việc trùng tu tôn tạo di tích lịch sử văn hoá Huế - Hạo Nhiên 49

8. Vai trò tỉnh Quảng Trị trong lịch sử triều Nguyễn – Nguyễn Hoàn 55

B. Khám phá 63

9. “Nên làm một bộ phim về nước Việt Nam thế kỷ 19” – Thanh Tú 63

10. Hỏi chuyện “Đi tìm dấu tích lăng mộ vua Quang Trung” ở ấp Bình An - Dương Toàn Thắng 68

11. Trả lời Lê Viết Thọ báo Bình Định – Lê Viết Thọ 77

12. “Đi tìm dấu tích Cung điện Đan Dương - sơn lăng của Hoàng đế Quang Trung” - phấn đấu “giải mã” một bí mật quan trọng vào bậc nhất lịch sử Việt Nam – Vĩnh Quyền 84

13. Về công trình đi tìm dấu tích lăng mộ vua Quang Trung – Đỗ Dũng RFI 93

14. Trả lời báo Tiền Phong về chuyện Đi tìm dấu tích lăng mộ vua Quang Trung – Thanh Tùng 100

15. Bác Hồ, thời niên thiếu ở núi Ngự sông Hương qua một người cầm bút Huế - Nguyễn Quang Hà 105

C. Lịch sử

16. Hỏi chuyện Nhà sử học Nguyễn Đắc Xuân- Lê Quang Kết 115

17. Nhà nghiên cứu Nguyễn Đắc Xuân: “Không thể đánh giá đúng các nhân vật lịch sử nếu...” - Phan Văn Hoàng 126

18. Một thời Bến Nghé – Phú Xuân – Thanh Tùng 132

19. “Tôi là người Việt Nam” - Giao lưu với tuổi trẻ - Hoài Linh 138

D. Văn hóa – Du lịch

20. Nhà nghiên cứu Nguyễn Đắc Xuân: “Tôi sợ Huế đánh mất mình…” – Minh Tự - Cam Ly 150

21. Văn hoá Huế sẽ đi về đâu? – Nguyễn Giang BBC 153

22. Để được trọn niềm vui Huế - Thành phố du lịch Việt Nam vẫn còn lắm chuyện phải làm - Du lịch Việt Nam 162

23. Đi tìm một hướng phát triển thích hợp cho khu Du lịch Lăng Cô – Trang miền Trung 171

24. Đà Lạt muốn tìm lại những cái đẹp của Đà Lạt đã mất - Võ Thị Ngọc Qúy 178

25. Nhà nghiên cứu Nguyễn Đắc Xuân: “Hội An biết cách phát triển du lịch, Huế thì không” – Ánh Hồng 187

26. Du lịch Paris - Tạp chí Du lịch Đà Nẵng 195

E. Điền dã 202

27. Trả lời Website Người Viễn Xứ - Người Viễn Xứ 202

28. Nguyễn Đắc Xuân trả lời Hội luận văn học 206

29. Hỏi chuyện nhà báo đi tìm lại người xưa – Vân Anh 211

30. Đi tìm Huế xưa trên đất Pháp – Nguyễn Văn Tiến 221

31. Sang Pháp tìm tư liệu lịch sử Huế - một vấn đề luôn luôn hấp dẫn - Xuân Tùng 234

32. Gặp công chúa Như Lý tại lâu đài De La Nauche – Trần Hữu Lục 243

33. Hỏi chuyện người săn tìm Huế xưa – Nguyễn Thành báo ảnh VN 249

G. Nhân vật 255

34. Trí thức là trí tuệ của dân tộc – Vĩnh Khánh 255

35. Bà Điềm Phùng Thị - gương mặt lớn của điêu khắc Việt Nam qua đời tại Huế - Ánh Nguyệt RFI 266

H. Phản biện 273

36. Có nên xây dựng một khu Resort trên đồi Vọng Cảnh không? – Minh Tự 273

37. Cái giá phải trả cho Dự án xây dựng khu du lịch Life Resort trên sườn đồi Vọng Cảnh không thành 278

38. Về chủ trương xây dựng khu Resort trên đồi Vọng Cảnh – Báo Pháp Luật 285

39. Đối thoại với Nguyễn Đắc Xuân về chuyện “danh nhân” Nguyễn Hiển Dĩnh – Bùi Ngọc Quỳnh 293

I. Tâm linh 313

40. Thiền sư Nhất Hạnh làm lễ ở Huế - BBC 313

41. Sư bà Trí Hải một đời tận tụy phục vụ đạo và đời – Báo TTH 318

42. Vài ý kiến về kiến trúc chùa Phật Việt Nam - Thanh Hải 326

K. Trả lời Nhà báo Huế 331

43. Cùng trách nhiệm với Huế - Thành phố Festival đặc trưng của Việt Nam - Dương Phước Thu 331

44. Những biện pháp thực hiện ý tưởng về thành phố nhân văn - Dương Phước Thu 340

45. Thừa Thiên Huế nên xây dựng một làng cổ, tại sao không?349

46. Một ý tưởng về việc xã hội hóa các lễ hội mang tính Quốc gia hiện nay 355

47. Đường xa vạn dặm, phải khởi hành sớm mới mong đến đích… 361

48. Vai trò của các huyện trực thuộc thành phố nhân văn 369

L. Người cầm bút xứ Huế 377

49. Người bạn vong niên của nhạc sĩ Phạm Duy ở Huế - Thanh Tùng 377

50. Gặp gỡ cuối tuần: Nhà nghiên cứu Nguyễn Đắc Xuân: Thấy mặt là…nghe cãi – Hoàng Văn Minh 391

51. Ngày Xuân Tân Mão gặp Nguyễn Đắc Xuân... – Nguyễn Hồng Trân 399

52. Nhà văn Nguyễn Đắc Xuân - Một chứng nhân của những năm sáu mươi ở Huế - Dương Minh Long 429

53. Nói chuyện với nhà Huế học Nguyễn Đắc Xuân đầu năm 2012 – Việt Weekly 470

54. Đầu năm Nhâm Thìn (2012) gặp lại nhà nghiên cứu Nguyễn Đắc Xuân- Nguyễn Hồng Trân 491

55. Trả lời phỏng vấn Nguyễn Đức Kiên báo Hà Nội Mới – Nguyễn Đức Kiên 512

56. Gặp gỡ nhà báo - nhà văn Nguyễn Đắc Xuân – Hữu Quyết 523

57. Một nhà báo Lao Động hưu trí với 10 năm học bổng Rotary Lyon Charbonnières ở Huế- MT&TN 528

58. Tủ sách gia đình - “ Bốn trong một” của nhà nghiên cứu Nguyễn Đắc Xuân – Thanh Uyên 534

59. Tâm tình với eChip - Nguyễn Đình Quát 548

60. Nhà văn Nguyễn Đắc Xuân: Một tính cách Huế phản biện và đam mê – SKĐS 556

61. NNC văn hóa Nguyễn Đắc Xuân: “Không cần bằng cấp, tôi sống với đời bằng kiến thức thật của mình...!” - Phan Đăng 566

62. Vì “nổi tiếng” nên “mang hoạ” vào thân - Phạm Thanh Tùng 583